Theo thống kê, bệnh cúm A ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm, đặc biệt là trẻ em và người già. Việc thiếu kiến thức về cách chăm sóc người bệnh cúm A hiệu quả có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vậy làm thế nào để chăm sóc người bệnh cúm A đúng cách? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn câu trả lời đầy đủ và chi tiết.
Thông tin chung về virus gây bệnh cúm A
Cúm là bệnh lây nhiễm do virus cúm gây ra. Virus này được chia thành 3 nhóm: A, B và C, trong đó nhóm A là “hung thần” nguy hiểm nhất, có khả năng lây lan nhanh chóng và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh nếu không được điều trị kịp thời.
Virus cúm A có nhiều chủng khác nhau, phổ biến nhất là H1N1, H5N1, H7N9. Virus này thường lây từ chim hoang dã, gia cầm sang người qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp (qua dịch tiết đường hô hấp của người hoặc động vật bị bệnh).
Đặc điểm của virus gây bệnh cúm A:
- Khả năng biến đổi: Virus cúm A có khả năng biến đổi liên tục, tạo ra các chủng virus mới, khiến cho việc dự đoán và phòng ngừa trở nên khó khăn hơn.
- Lây lan nhanh chóng: Virus cúm A có thể lây lan qua đường hô hấp, khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Virus có thể tồn tại trên các bề mặt trong môi trường trong vài giờ, thậm chí vài ngày, và có thể lây sang người khác khi họ chạm vào các bề mặt này rồi đưa tay lên mắt, mũi hoặc miệng.
- Nguy cơ biến chứng cao: Bệnh cúm A có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm phế quản, suy hô hấp, viêm cơ tim, viêm não,… đặc biệt là đối với trẻ em, người già và người có bệnh nền.
Vì sự nguy hiểm của virus cúm, việc chăm sóc người bệnh cúm A cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo sức khỏe cho cả người bệnh và người xung quanh.
Hướng dẫn cách chăm sóc người bệnh cúm A tại nhà hiệu quả
Song song với việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, việc chăm sóc người bệnh cúm A tại nhà đóng vai trò quan trọng, góp phần thúc đẩy quá trình hồi phục hiệu quả, rút ngắn thời gian mắc bệnh. Dưới đây là một số bí quyết giúp bạn chăm sóc người thân một cách an toàn và hiệu quả:
Cách ly người bệnh
Theo khuyến cáo, người bệnh cúm A nên được cách ly trong phòng riêng tối thiểu 7 ngày, tính từ ngày xuất hiện các triệu chứng cho đến 24 giờ sau khi các triệu chứng đã hoàn toàn biến mất.
Phòng cách ly cần đảm bảo thông gió tốt, thoáng mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Nếu phòng không có nhà vệ sinh riêng, người bệnh phải đeo khẩu trang kín miệng, mũi khi đi vệ sinh và rửa tay kỹ sau mỗi lần sử dụng.
Hạn chế tối đa việc để người bệnh đi ra ngoài, đặc biệt là tới những nơi công cộng. Nếu cần thiết phải ra ngoài, người bệnh phải đeo khẩu trang và hạn chế tiếp xúc với người khác, đặc biệt là trẻ em, người già và người có bệnh nền.
Xử lý đồ dùng của người bệnh
Để đảm bảo an toàn cho bản thân và người xung quanh khi chăm sóc người bệnh cúm A, việc xử lý đồ dùng của họ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
- Vệ sinh phòng bệnh: Dọn dẹp, vệ sinh phòng bệnh mỗi ngày, đặc biệt là giường ngủ và nhà vệ sinh. Lau chùi đồ dùng trong phòng bằng hóa chất khử khuẩn thường xuyên. Đồ chơi của trẻ em cần được rửa liên tục.
- Khử trùng đồ dùng cá nhân:
– Không tái sử dụng khẩu trang, khăn giấy, bỉm,… của bệnh nhân. Chỉ sử dụng một lần duy nhất, sau đó cho vào túi nilon, buộc kín và bỏ vào thùng rác. Đổ rác mỗi ngày để tránh tích tụ rác thải.
– Rửa và khử trùng dụng cụ ăn uống của bệnh nhân bằng nước sôi sau mỗi lần sử dụng.
- Giặt giũ chăn màn: Thay giặt chăn màn, vỏ gối, khăn tắm của bệnh nhân thường xuyên và giặt riêng với đồ dùng của người khác.
Lưu ý cho người chăm sóc người bệnh cúm A:
- Đeo khẩu trang y tế: Luôn đeo khẩu trang y tế khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh cúm A để hạn chế nguy cơ lây nhiễm.
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sau mỗi lần tiếp xúc với người bệnh hoặc chạm vào đồ vật cá nhân của họ.
- Tránh dùng chung đồ: Không sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh, bao gồm bát đũa, ly tách, khăn mặt,…
- Vệ sinh nhà vệ sinh chung: Nếu sử dụng chung nhà vệ sinh với người bệnh, cần dọn dẹp và lau chùi thường xuyên. Mở cửa sổ để thông gió cho khu vực này.
- Theo dõi sức khỏe: Đo thân nhiệt và theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân và các thành viên trong gia đình thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp điều trị kịp thời.
Điều trị cúm A tại nhà cho người lớn
- Uống nhiều nước: Bệnh cúm A có thể gây sốt, nôn mửa, tiêu chảy khiến cơ thể dễ bị mất nước. Do đó, để điều trị cũng như chăm sóc người bệnh cúm A hãy để họ uống nhiều nước lọc, nước trái cây, rau củ, nước điện giải. Tránh các loại đồ uống có chất kích thích.
- Ăn thức ăn dạng lỏng: Nên ưu tiên cháo, súp dễ tiêu hóa để cung cấp dinh dưỡng và bù nước cho cơ thể.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm để tăng cường hệ miễn dịch.
- Giữ môi trường thoáng mát: Tăng độ ẩm trong nhà bằng máy tạo độ ẩm hoặc máy xông hơi. Vệ sinh thường xuyên để tránh nấm mốc.
- Xông hơi: Giúp thông thoáng đường thở, loại bỏ đờm.
- Chườm ấm: Dùng túi chườm lên trán và mũi để giảm đau đầu và thư giãn.
- Súc miệng bằng nước muối: Giúp sát khuẩn khoang miệng, giảm đau họng.
- Vệ sinh mũi: Sử dụng dụng cụ xịt rửa mũi và nước muối sinh lý để tránh nhiễm trùng xoang.
- Uống thuốc hạ sốt: Chỉ sử dụng paracetamol khi sốt trên 39°C. Lưu ý: Không dùng thuốc hạ sốt nhóm salicylate như aspirin.
- Chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ.
Khi có một trong những biểu hiện dưới đây, bạn hoặc người thân cần tới cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức:
- Cảm thấy mệt nhiều hoặc khó thở.
- Đau hoặc tức nặng ngực.
- Có dấu hiệu mất nước (chóng mặt khi đứng hoặc không tiểu được).
- Bồn chồn, khó chịu.
- Nôn nhiều hoặc ăn uống kém.
Điều trị bệnh cúm A tại nhà cho phụ nữ mang thai
Phụ nữ mang thai cần đặc biệt lưu ý khi bị cúm A vì virus có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng hơn so với người bình thường. Do đó, cách tốt nhất là đến thăm khám bác sĩ ngay sau khi có dấu hiệu nghi ngờ bệnh để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Cách điều trị tại nhà cho phụ nữ mang thai cũng tương tự như người lớn (như đã trình bày ở trên). Tuy nhiên, cần lưu ý đến cơ sở y tế hoặc liên hệ bác sĩ ngay nếu:
- Cảm thấy mệt nhiều hoặc khó thở.
- Đau hoặc tức nặng ngực.
- Có dấu hiệu mất nước (chóng mặt khi đứng hoặc không tiểu được).
- Bồn chồn, khó chịu.
- Nôn nhiều hoặc ăn uống kém.
- Hoặc đau bụng dưới, ra máu âm đạo.
Điều trị bệnh cúm A tại nhà cho trẻ nhỏ
- Cho trẻ nghỉ ngơi, uống đủ nước, ăn cháo, súp, bổ sung điện giải theo hướng dẫn bác sĩ.
- Cho trẻ bú mẹ nhiều hơn nếu còn nhỏ.
- Chia nhỏ các bữa ăn để trẻ dễ ăn.
- Theo dõi số lần đi tiểu, lượng nước tiểu để phát hiện mất nước.
- Rửa mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý.
- Tắm cho trẻ bằng nước ấm.
- Cho trẻ sinh hoạt trong môi trường thoáng đãng, tránh gió lùa.
- Mặc quần áo rộng rãi, thấm hút tốt.
- Dùng paracetamol hạ sốt nếu trẻ sốt trên 38,5°C (không dùng aspirin).
Lưu ý đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu có các triệu chứng:
- Sốt cao, co giật.
- Quá mệt mỏi, cáu kỉnh, quấy khóc, không chịu ăn.
- Sốt kéo dài hơn 3 ngày.
- Nôn mửa, tiêu chảy, mất nước.
- Ho kéo dài, bất thường về hô hấp.
- Không tỉnh táo dù đã cắt sốt.
- Không đi tiểu trong 8 giờ.
- Phát ban.
Chăm sóc người bệnh cúm A tại nhà cần được thực hiện một cách khoa học và bài bản để đảm bảo hiệu quả. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn chăm sóc người bệnh cúm A một cách tốt nhất.
Xem thêm: Người bị cúm A nên điều trị tại nhà hay nhập viện?