Không dung nạp thực phẩm là gì?
Có thể bạn cảm thấy xa lạ với khái niệm “không dung nạp thực phẩm” nhưng đây là tình trạng khá phổ biến khi một ai đó gặp khó khăn trong việc tiêu hóa một loại hoặc một số thực phẩm nào đó, thậm chí có phản ứng gây khó chịu khi ăn chúng.

Nguyên nhân của không dung nạp thực phẩm là do một số quá trình phản ứng sinh học khác nhau gây ra tại hệ thống tiêu hóa chứ không phải do hệ thống miễn dịch giống như dị ứng thực phẩm mặc dù biểu hiện của hai tình trạng này có thể giống nhau.
Nguyên nhân của không dung nạp thực phẩm
Chắc chắn bạn đang thắc mắc về nguyên nhân không dung nạp thực phẩm và muốn biết đâu là thủ phạm khiến bạn không thể tiêu hóa một số món ăn. Hãy chú ý nhé:
1. Thiếu enzyme cần thiết để tiêu hóa một loại thực phẩm nào đó
- Dưới đây là một số tình trạng thiếu enzyme để tiêu hóa thực phẩm như:
- Không dung nạp lactose sẽ dẫn đến tình trạng bạn không thể tiêu hóa sữa hay bất kể sản phẩm từ sữa.
- Đầy bụng khi ăn thực phẩm từ đậu, đậu lăng, bắp cải hoặc táo.
- Cảm giác khó chịu khi ăn lúa mạch, lúa mì hoặc các sản phẩm từ chúng là hiện tượng không dung nạp gluten.
- Fructose là một loại đường tự nhiên có trong rau củ quả và bạn có thể cảm thấy khó chịu khi sử dụng.
2.Nhạy cảm với một số hóa chất trong thực phẩm

Có thể cơ thể bạn nhạy cảm với một số chất sẵn có trong thực phẩm hoặc chất phụ gia hóa học như:
- Mì chính (bột ngọt): đây là chất phụ gia thường được thêm vào các món ăn, đặc biệt là nước dùng để tăng độ ngọt nhưng cũng có thể là thành phần tự nhiên của phô mai parmesan, cà chua và nước tương. Cho dù xuất hiện như nào thì mì chính cũng có thể gây ra các phản ứng khó chịu cho bạn hoặc ai đó.
- Một số hóa chất để chống côn trùng trong trái cây, trà, cà phê…cũng có thể gây ra tình trạng viêm mũi, hen suyễn, nổi mề đay nếu cơ thể không dung nạp.
- Cafein là chất kích thích có trong trà, cafe, soda hoặc nước tăng lực và nếu cơ thể không dung nạp chúng thì sẽ có biểu hiện lo lắng, nhịp tim nhanh, bồn chồn hoặc mất ngủ.
- Chất bảo quản sulfites có trong thực phẩm cũng có thể khiến bạn bị nổi mề đay, da đỏ, tiêu chảy, khó thở, ho…
- Hội chứng ruột kích thích ở một số người xảy ra do việc ăn một loại thực phẩm nào đó mà cơ thể không dung nạp, gây ra rối loạn tiêu hóa, đầy hơi hoặc đi ngoài.
- Tâm lý: Đôi khi chính tâm lý của bạn lại ảnh hưởng đến tiêu hóa và làm cho cơ thể không thể dung nạp.
Dấu hiệu của chứng không dung nạp thực phẩm
Biểu hiện không dung nạp thực phẩm của mỗi người là khác nhau và tùy vào từng loại thức ăn cũng như lượng thức ăn ăn vào. Tuy nhiên, bạn có thể gặp phải một số triệu chung dưới đây:
- Nôn hoặc buồn nôn.
- Cảm thấy đau bụng.
- Đầy hơi khó tiêu.
- Đi ngoài.
- Ợ nóng hoặc trào ngược axit.
- Táo bón.
- Phát ban da, nổi mề đay.
- Bồn chồn lo lắng.
- Cơ thể mệt mỏi.
- Thiếu máu

Chẩn đoán chứng không dung nạp thực phẩm
Không quá phức tạp như dị ứng thực phẩm, không dung nạp thực phẩm có thể được chẩn đoán nhanh chóng thông qua việc thử loại bỏ thực phẩm nào đó, xét nghiệm hơi thở để tìm kiếm tình trạng kém hấp thu carbohydrate.
Nếu bạn có phản ứng với một loại thức ăn cụ thể thì sẽ được bác sĩ dị ứng xét nghiệm để tìm kiếm nguyên nhân xem có phải là dị ứng thực phẩm không, nếu không phải bác sĩ sẽ loại trừ và thử phương pháp khác để xác định xem có phải do không dung nạp thực phẩm gây ra không.
Điều trị chứng không dung nạp thực phẩm
Cũng như dị ứng thực phẩm, không dung nạp thực phẩm không có cách điều trị nhưng bạn có thể chủ động loại bỏ các loại thức ăn đó ra khỏi thực đơn để tránh những triệu chứng khó chịu. Nói thì dễ nhưng để thực hiện được thì bạn cần phải rất cẩn thận trong việc chuẩn bị đồ ăn, đọc kỹ thành phần của các loại thực phẩm cũng như cách chế biến.
Tuy không thể điều trị khỏi chứng bệnh này nhưng một số thuốc có thể giúp bạn giải quyết các triệu chứng. Ví dụ: thuốc kháng axit có thể điều trị chứng ợ hơi và trào ngược axit. Ngoài ra sẽ có một số sản phẩm từ sữa có thể được tạo ra dành riêng cho trẻ không dung nạp lactose.
Nếu bạn hoặc người thân có cảm giác khó chịu khi ăn một loại thực phẩm nào đó và tình trạng này xảy ra nhiều lần thì bạn nên nghĩ tới trường hợp cơ thể không dung nạp loại thực phẩm đó và tới gặp bác sĩ để được tư vấn.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc không dung nạp latose hay bất kỳ thực phẩm nào trong thực đơn ăn dặm sẽ khiến bé đi ngoài, khó chịu, về lâu dài bé biếng ăn và có tâm lý sợ hãi. Để tránh những hậu quả về sau và có phản ứng kịp thời, bạn cần quan sát và nhạy bén với những biểu hiện lạ của con. Nếu con có biểu hiện biếng ăn, bạn cân nhắc cho con uống thêm siro ăn ngon hoặc áp dụng mẹo trị biếng ăn để tăng cảm giác thèm ăn, giúp con ăn ngon miệng hơn.
Bài viết liên quan: 19 Cách trị trẻ biếng ăn khó cưỡng của những bà mẹ thông thái